Віртуальнае Мсціслаўскае Ваяводства
|
|||||
Паводле
Апаведу
Мінулых
Гадоў: радимичи
же и вятичи -
от рода
ляхов. Были
ведь два
брата у
ляхов -
Радим, а
другой -
Вятко; и
пришли и
сели: Радим
на Соже, и от
него
прозвались
радимичи, а
Вятко сел с
родом своим
по Оке, от
него
получили
свое
название
вятичи.
Ляхі гэта
захаднія
славяне: сели
на Висле и
прозвались
ляхами, а от
тех ляхов
пошли
поляки,
другие ляхи
- лутичи,
иные -
мазовшане,
иные -
поморяне. Але
ад пачатку
дзяржаўнасці
тыя зямлі
звязаны
былі з
Беларуссю: другое
(княжение)
на реке
Полоте, где
полочане. От
этих
последних
произошли
кривичи,
сидящие в
верховьях
Волги, и в
верховьях
Двины, и в
верховьях
Днепра, их
же город -
Смоленск;
именно там
сидят
кривичи. (Тексты
прыведзены
паводле http://old-russian.chat.ru/01povest.htm)
У 1136 годзе ўпершыню ўзгадваецца горад Мсціслаў, адзін спасярод удзелаў Смаленшчыны. У 1346 годзе Смаленшчына заключае хаўрус з Вялікім Княствам Літоўскім. Першая "пагоня" смалян на нямецкіх крыжакаў. У 1370 годзе мсціслаўскім князям прызначаны Карыгайла Альгердавіч (у хрышчэнні - Казімір). Пасля яго, у 1380 годзе, ягоны брат Лугвень, у хрышчэнні - Сямён. Ён стаў сапраўдным гаспадаром і абаронцам Мсціслаўшчыны. |
|||||
Будуе манастыры ў Пустынках і Ануфрыеве. Абараняе Мсціслаў перад вераломнымі смалянамі ў 1386 годзе. Вядзе мсціслаўцаў пад Грунвальд у 1410 годзе. Калі памірае ў 1430 годзе, мсціслаўскае княства мае ўжо сваю "марку". Але ў 1514 годзе, падчас вайны Вялікага Княства Літоўскага з Масквой, тагачасны князь мсціслаўскі пераходзіць на другі бок і паддае княства Маскве. Ягоная сястра Юліяна не дапушчае таго і даруе княства вялікаму князю і каралю Польшчы Жыгімонту. Той аддае ёй у арэнду як каралеўскае староства. Пасля люблінскай уніі ў 1569 годзе староства пераўтвараецца, як належыць даўняму удзельнаму княству, у ваяводства. |
|||||
У 1634 годзе горад Мсціслаў атрымлівае магдэбургскае права і герб - "Малую Пагоню": збройную руку Божага Провіду, які карае таго, хто пасягаецца на пачэсны горад. |
|||||
У тымжа годзе праваслаўныя, якія не прыступілі да царкоўнай берасцейскай уніі (мсціслаўскае ваяводства ўчыніла гэта агульна ў 1601 годзе), атрымліваюць уласную царкоўныю адміністрацыю - мсціслаўскую і магілёўскую епархію. Дагэтуль належылі яны смаленскай (да 1514 года), а пасля - полацкай епархіі. У 1638 годзе заснавана смаленскае каталіцкае біскупства, але Мсціслаў застаўся пры віленскай дыяцэзыі. У 1773 годзе была створана каталіцкая магілёўская мітраполія. |
|||||
У 1602 годзе існуе ўжо на сённяшнім месцы рыма-каталіцкі касцёл ў Мсціславе. У 1617 годзе прыбываюць у той касцёл манахі - кармеліты. Яны будуюць сённяшні храм. У 1676 годзе дамініканцы будуюць касцёл на месцы, дзе зараз пажарная вежа. У 1680 годзе прыбываюць езуіты. У 1727 годзе бернардзінцы будуюць касцёл Маці Божай Анельскай. Былі яшчэ манастыры сясцёр-марыявітак і сясцёр міласэрнасці. У 1820-1836гг. усе яны выгнаны ўладамі. |
|||||
Прыйшлі і больш цяжкія пераследы пасля кастрычніцкай рэвалюцыі. 6 снежня 1937 года як апошні каталіцкі святар ў савецкай Беларусі быў расстраляны ксёндз Міхал Варнас, настаяцель мсціслаўскага касцёла. Суполка веруючых адрадзілася у 1992 годзе. У 1997 годзе нам аддалі знішчаны касцёл. Мы вельмі жадалі яго атрымаць, але рэстраўрацыйныя працы, у якіх мы па большай частцы вымушаны лічыць толькі на свае магчымасці, патрабуюць яшчэ шмат часу. |
|||||